#HürriyetBenim Kampanyası Üzerine Bir İnceleme

1. GİRİŞ

Türkçe gazetecilik ve gazete yayımı Osmanlı zamanına, 1800’lerin ikinci çeyreğine kadar uzanıyor. İlk olarak Kahire’de yayımlanan Türkçe gazete bir kaç yıl sonra şu anki Türkiye sınırlarında basılmaya başlamıştır. Yıllar boyunca yabancı gazetelerin de etkileriyle gelişimine devam eden Türk gazeteciliği Cumhuriyet döneminde Yunus Nadi tarafından kurulan Cumhuriyet Gazetesi ile modern gazeteciliğe adım atmış oldu. 

Öncelikle usta - çırak ilişkisi içinde gelişen ve gazeteci yetiştiren Türk gazeteciliği sonraki dönemlerde İstanbul, Ankara ve Marmara üniversitelerin açılan Gazetecilik bölümleri ile hem gelişimini hızlandırdı hem de akademik üretimleri başlamış oldu.

Geçmişte Bab-ı Ali ile anılan gazetecilik, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de gazetecilerin elinden çıkıp büyük holdinglerin birer parçası olup etkisi görece daha fazla olan bunun yanı sıra tarafsızlığı daha fazla tartışılan kurumlar haline geldiler.

Gazeteler bu etkilerini tarih boyuncu koruma çabasında bulunmuş ve başarmışlardır. Bir çok görüşe ait gazete kendi tabanı için çalışmlar yapmasının dışında herkesi kucaklayan çalışmalar da yapmışlardır. 

Bu bilgiler ışığında satış rakamları açısından bakarsak Türkiye’nin en büyük gazetesi diyebileceğimiz (Zaman gazetesinin dağıtım ağı ve ücretsi dağıtımları göz önünde bulundurulmamıştır.) Hürriyet’in başlattığı Hürriyet Benim adlı kampanyası hakkında bilgiler sunmaya çalışacağım.

2. Hurriyet Gazetesi

Gazete, 1948'de Sedat Simavi tarafından kurulmuş ve 1 Mayıs 1948'de yayımlanmaya başlamıştır. Sedat Simavi'nin 1953'te ölmesinden sonra yönetimi ortaklaşa üstlenen oğulları Haldun Simavi ve Erol Simavi döneminde de, gazete aynı çizgiyi sürdürmüştür.

Türkiye’nin 1945-1950 yılları arasında yaşadığı demokrasiye ve çok partili yaşama geçiş tecrübesi farklı alanlardaki gelişmeleri beraberinde getirmiştir. Gazetelerin yayın politikasında gerçekleşen görece özgürleşme sonucu basın da bu süreci destekler. Aynı zamanda yeni gazeteler de okuyucuyla buluşmaya başlar. 1 Mayıs 1948 tarihinde ilk sayısı yayınlanan Hürriyet Gazetesi, sürecin ilk sonuçları arasındadır. İçeriği ve basına getirdiği yeniliklerle dönemin değişen rengini yansıtır Hürriyet. 1950 yılında yayına başlayan Milliyet Gazetesi’nin de Hürriyet’in yolundan gittiği vurgulanmaktadır. Hürriyet’in kurucusu Sedat Simavi, gazetesi için yakın dostu Hayri Alpar’a “Yeni bir rejime girdik, ortada duran sayısız meselemiz var. Basına büyük iş düşüyor. Tarafsız, ağırbaşlı, özü sözü doğru bir gazete olarak iş yaparız”  diyerek dönemin atmosferine işaret etmektedir. Böylesi bir anlayışla yayına başlayan Hürriyet Gazetesi, kendisine özgü nitelikleri barındırmaktadır.

Haldun Simavi'nin Veb Ofset grubunu oluşturarak 1971'de ayrılmasından sonra gazete tümüyle Erol Simavi'nin yönetimine geçti. 1971 sonrasında sırasıyla İzmir, Ankara, Adana ve Erzurum'da bürolar açan Hürriyet 1973'te ofset baskı sistemine geçerek özellikle renkli fotoğraf kullanımıyla büyük avantaj sağladı.

7 Mart 1990'da, gazetenin Yönetim Kurulu üyesi, yazarı ve eski Genel Yayın Yönetmeni Çetin Emeç, arabasına binerken uğradığı silahlı saldırıda yaşamını yitirdi. 1 Mayıs 1988 tarihinde logosu değiştirilen Hürriyet, 1992 yılında Erol Aksoy, Dinç Bilgin ve Haldun Simavi'nin ortak girişimi haline geldi. 1994 yılında, yüzde 70 hissesi Doğan Yayın Holding tarafından satın alınan Hürriyet, halen Doğan Yayın Holding'e bağlı olarak yayım yapan bir günlük gazetedir.

20 yıldır gazetenin Genel Yayın Yönetmenliğini yapan Ertuğrul Özkök, 29 Aralık 2009 tarihi itibarıyla yerini Enis Berberoğlu'na bırakmıştır.

1997'den itibaren yayın yapan Hürriyet gazetesinin internet haber sitesi Türkiye genelinde şubat 2011 istatistiklerine göre en çok ziyaret edilen siteler sıralamasında 7. sırada. Dünya genelinde ise 474. sıradadır.

3. Hürriyet Benim Lansman

Teknolojik gelişmelere paralel olarak bir süredir dünyada medya sektöründe yaşanan dijital devrime, Türkiye’de öncülük eden Hürriyet yeni kampanyası ile izleyici ve okurlarının karşısına çıkmasıyla beraber başarılı bir lansman çalışması da gerçekleştirmiştir. Lansmanda herkesi Türkiye’nin ‘Hürriyet’ şarkısını yazmaya davet eden Hürriyet, Hürriyet benim şarkısını ve klibini tanıttı. Toplumun her kesiminin, her kesminin, her fikrin kendisine yer bulduğu bu kampanyada Hürriyet şarkısını yazmak isteyenlere ilham vermesi hedefi de lansmanda belirtilen önemli noktalardan biriydi.

Hürriyet Dünyası’ndaki tanıtım toplantısına Doğan Holding Onursal Başkanı Aydın Doğan, Hürriyet Gazetecilik Yönetim Kurulu Başkanı Vuslat Doğan Sabancı ve Hürriyet Genel Yayınyönetmeni Enis Berberoğlu’nun yanı sıra, Hürriyet Dünyası yönetici, yazar ve çalışanları katıldı. Yayınların ekonomik özgürlüklerinin önemine değinen Aydın Doğan, araştırmacı gazetecilik, iyi haber-kötü haber ayrımı, objektiflik ve tarafsızlık gibi temel kavramlara ilişkin çok önemli tespitlerde bulundu.

4. Hurriyet Benim Kampanyası

Hürriyet’in yeni kampanyası “Hürriyet Benim” okurlara çok farklı bir pencere açıyor. İsteyenler www.hurriyetbenim.com’a girerek, “Hürriyet Benim” şarkısının görüntülerine kendi söz ve görüntülerini ekleyebiliyor. Dahil oldukları klibi de sosyal platformlarda paylaşabiliyor.

Ekmek kadar, su kadar, sevgi kadar gerekli bir şey özgürlük. Yasalar, Anayasalar, anlaşmalar, sözleşmeler, politik ya da apolitik dilimiz, hep aynı şeyi söyler: “İnsan eşit ve özgür doğar” ama hayat, çoğunlukla doğrulamaz bunu. Sahip olmak için mücadele gerektiren bir manzaradır özgürlük; ve herkes ona farklı bir pencereden bakar.
Kimi yazma özgürlüğü ister, kimi sorma. Kimi istediği gibi konuşma özgürlüğü ister, kimi susma. Kimisi için okula gidebilmektir özgürlük, kimi için çalışmak, dans edebilmek, şarkı söyleyebilmek, sızana kadar içebilmek. Kimi öteki olmamak ister, kimi fırsat eşitliği. Kimi için âşık olacağı/seveceği kişiyi kendi seçmek ya da inancını dilediği gibi yaşayabilmektir özgürlük, kimi için anadilini konuşabilmek. Bir başkası için istediğini giyebilmek, örtmek ya da açmak. Bazıları içinse şiddetsiz bir ortamda yaşayabilmek ya da sadece hayatta kalabilmek. Çoktur tanımı özgürlüğün, neredeyse dünya üzerinde yaşayan her bir birey kadar çok.
Bu yıl 65’inci yaşını kutlayan ve “Gazete, web, cep, tabletten, sosyal medyadan her an, her yerde, 7x24 içerik paylaşımı” sloganıyla çağın yayıncılığında liderliğini sürdüren Hürriyet, yeni imaj kampanyasında bireylerin her türlü özgürlük talebine odaklanıyor. Bir arada yaşama kültürüne vurgu yapıyor; kulaklarını tıkama yerine dinlemeyi, ötekileştirme yerine anlamayı öneriyor, toplumun bütün bireylerini ve onlar için anlamlı olan özgürlükleri kucaklıyor.

4.1. Hürriyet Benim Şarkısı

Hürriyet, ‘Hürriyet Benim’ kampanyası çerçevesinde, kendi bireysel özgürlük talebini dilediğince ifade etmek isteyenler için dijital proje başlattı. Bu kapsamda bestesini İlkay Gürpınar’ın, düzenlemesini Emre Irmak ve Jingle Jackson’un yaptığı yeni şarkı ile D Production’un prodüksiyonluğunu ve Selim Demirdelen’in yönetmenliğini üstlendiği klip okurların katılımına açıldı.

Şarkının sözleri şöyle;

HÜRRİYET BENİM

Yazabilirim sorabilirim
Gönlümce konuşabilirim
İstersem susabilirim
Hürriyet benim
Sevebilirim seçebilim
Aşkımdan ölebilirim
Ben kendim olabilirm
Hürriyet benim
Hak benim hayat benim
Yol benim seçim benim
Özgürüm hürüm, bireyim
Hürriyet benim
Uçabilirim çoşabilirim
Başka dilde doğabilirim
Hayalime koşabilirim
Hürriyet benim 
Hak benim hayat benim
Yol benim seçim benim
Özgürüm hürüm bireyim
Hürriyet benim
Hak benim hayat benim
Yol benim seçim benim
Ben bir ağaç olabilirim
Hürriyet benim
Hürriyet benim

Hurriyet kendi web sitesinde, TV reklamları başlamadan önce şarkıyı yayınlamış ve okuyucularına şöyle seslenmiştir:

Hürriyet, okurlarını Türkiye’nin Hürriyet Şarkısının bir parçası olmaya çağırıyor. Bu akşamdan itibaren televizyon kanallarında gösterilmeye başlanacak Hürriyet Şarkısı ilk kez hurriyet.com.tr’de… "Hürriyet Benim" kampanyası çerçevesinde, kendi bireysel özgürlük talebini dilediğince ifade etmek isteyenler için dijital bir proje başlatan Hürriyet, yeni şarkı ve klibini, okurlarının katılımına açıyor. Hürriyet şarkısına katılmak isteyenler www.hurriyetbenim.com adresine girerek, Hürriyet Benim şarkısının sözlerine ve klip görüntülerine kendi söz ve görüntülerini ekleyerek bireysel özgürlük taleplerini ifade edebilecekler. Ayrıca fotoğrafını da klibe koyabilecek ve anında kendi görüntülerinin olduğu klibe sahip olacak ve istedikleri sosyal platformda paylaşabilecek. 

4.2.1. Web

Hürriyet, kampanyası Hürriyet Benim için interaktif bir web sitesi yayınladı. hurriyetbenim.com adlı sitede amaç her okurun kendi ‘Hürriyet Benim’ şarkısını yapması. Sayfada Hürriyet tarafından belirlenmiş ‘hürriyet’ seçenekleri dışında her okurun kendi hürriyet alanını seçebiliyor. 

Hurriyet alanının ardından okurlar kendi fotoğraflarını eklyerek Hürriyet Benim şarkısının klibinde kendinlerini görme şansı yakalıyorlar.

Fotoğraf ve hürriyet alanınından sonra klib yayınlanmaya hazır hale geliyor.

 4.2.2. Twitter

Web sitesinin dışında #hurriyetbenim etiketi ile twitter üzerinden de kampyanya destekleniyor. Aralık sonu itibariyle topsy.com verilerine göre #hurriyetbenim etiketi ile atılmış tweet sayısı 2000’e yakın.

4.2.3. Facebook

Twitter dışında Facebook’ta da sıkça kampanya ile ilgili paylaşımlarda bulunuyor. Kampanyanın başladığı Kasım ayının ortasından beri Facebook hesabının kapağında Hürriyet Benim fotoğrafı kullanılıyor.

4.3. TV Reklamları

Hurriyet Benim kampanyası için yaklaşık olarak bir buçuk dakikalık TV reklam filmi çekilmiştir. Reklam filminde Türkiye’de özgürlük konusunda kendisini kötü hisseden tüm gruplara ait görseller mevcut. Bireysel özgürlük taleplerini söyleyeme yönelik reklam filmi varyansı azalsa da hâlâ TV’lerde gösterilmeye devam ediyor.

4.4. Açıkhava Reklamları

Hürriyet Benim kampanyasının önemli bir parçası da açıkhava tanıtım çalışmalarıdır. Bunlar için de en güzel yerler otobüs dış çephe, bina dış çephe, otobüs durakları, billboard ve farklı yerlerde bulunan reklam afişlerine açık panolar örnek gösterilebilir. Açıkhava tanıtımları; genellikle insan ve araç trafiğinin en yoğun olduğu yerlerde kullanılmaktadır. Açıkhavada tanıtımların zaman sınırlaması da yoktur. Yani dergi ve gazete reklamındaki gibi sadece okuduğun zaman değil dışarı çıktığında, yolda yürürken, otobüse beklerken veya yolculuk yaparken her an görebilirsin. Açıkhava reklamları büyüktür, göze çarpar, dikkat çeker. Kısa ve etkili mesajlar sayesinde markanızın bilinirliğini artırmanızı sağlar. Kampanyanız uzun süre hafızalarda kalır, reklam mesajınız hatırlanır.

Hurriyet yüksek bütçeli kampanyasında yukarıda bahsettiğim tüm açıkhava mekanlarını kullanmıştır. Görsellerde ise kampayan çerçevesinde vurgulanan özgürlük söyleminde bulunan metaforlar ve kişiler kullanmıştır.

Açıkhava reklam görsellerinden bir kaç örnek:

4.5. Gazete Reklamlar

Hürriyet gazetesi kampanyaya başladığı dönemden günümüze kadar yürüttüğü tüm kampanya faliyetleri dışında kendinde de sürekli olarak hem haber anlamında hem de reklam olarak Hürriyet Benim kampanyasını destekliyor. Gazete kendisinde tam sayfa reklam görselleri kullanarak kampyanyı desteklemeye devam ediyor.

Gazetede yayınlanan görsellerden örnekler:

5. Hürriyet Benim Logosu

Hurriyet Benim logosu kampanyanın diğer tüm organizasyonlarını da yöneten TBWAİstanbul tarafından tasarlanmıştır. Hürriyet gazetesi ambleminden esinlenerek oluşturulan logo hem kapsayıcı hem de herkesin kendi özürlülük alanlarını kendilerinin belirtlemesine vurgu yapıyor. Logo ayrıca tüm görsellerde köşelerde kullanılarak bilinilirliği arttırıyor.

 6. SONUÇ

Medya’nın artık büyük medya patronlarının elinde olduğunu sahip olan medya patronları bile açıklıkla ifade ediliyor. Bu durum geçmişte bilinmesine rağmen pek dile getirirlmezken artık herkesin bildiği açık bir gerçek. Bu nedenle medya organlarının bağımsız olması, ya da buna okurlarını izleyicilerin inandırılması oldukça güç. 

Medya önemli bir güç, gazete de bu gücün en önemli elementlerinden. Türkiye’de gazeteciliğe baktığımızda aklımıza ilk gelen markadalardan biri kesinlikle Hürriyet. İşte daha önce de bahsettiğim bağamsız habercilik, tarafsızlık tartışmaları arasında Hürriyet, ‘Hürriyet Benim’ adında toplumun tüm kesimlerini kapsamaya yönelik ve herkesi de bu kampayanya dahil eden genç, dijital ve interaktif bir kampanya düzenledi.

Türkiye’nin en fazla sıkıntı yaşadığı konulardan biri olan ötekileştirme sorununa dikkat çeken kampanya için geleneksel medyanın tüm dinamiklerini kullandığı gibi yeni medyanın da tüm imkanlarını kullanmıştır. Kampanyanın en önemli özelliği interaktif yani stratejik kitlesinin de bu kampanyaya katılıyor olması. Daha detaylı bahsedecek olursak; süre olarak uzun sayılabilecek bir TV reklam filmi, bir çok sloganı bulunduran açıkhava reklamları, radyolarda yayınlanan Hürriyet Benim şarkısı ve kampanya sahibi gazete olmanın avantajıyla tam sayfa gazete ilanları (medya grubunun diğer gazeteleri de kullanılmıştır) kampanyada kullanılmıştır. Bunlardan daha da etkin olarak dijital araçlar kullanılmış ve stratejik kitle kampanyanın içine çekilmiştir. Sosyal ağların kullanımı bile artık sıradanlama yolunda ilerlerken kampanya için interaktif bir modül oluşturulması kampanyanın yenilikçi yapısını yansıtıyor.

İletişimin temel kurallarından RACE kuralı çerçevesinde baktığımızda Hürriyet Benim kampanyasını şu şekilde değerlendirebiliriz. Research aşamasında ülkenin en fazla ihtiyaç duyduğu konulardan biri olan ötekileştirme konusu seçilmiş ve tüm halkı kapyasayacak bir kampanya planlanmıştır. Action aşamasında lansman yapılarak kanaat önderlerine proje ve kampanya anlatılarak etkili bir adım atılmıştır. Marka yüzü olarak halkın her kesiminden insanlar seçilerek stateji açık belirtilmiştir. Communication aşamasında stratejik kitlesi tüm toplum olduğundan gelenekselden dijitale kadar tüm iletişim kanalları kullanılarak geniş bir kitleye ulaşım sağlanmıştır. Son aşama Evaluation da ise gazete tirajları, prime time reklam kuşaklarından alınan reyting değerleri ve sosyal medya takip merkezlerinden alınan büyük veriler kampanyanın sonuçlarına ortaya koymuştur.

Hürriyet Benim kampanyası özetle başarıya ulaşmış kısa sürede büyük etki yaratmış, basında ve halk arasında büyük yankı yaratmıştır. Doğru iletişim kanalları kullanıldığında stratejik kitle başarılı bir şekilde belirlendiğinde mesajın nasıl doğru aktarıldığını göstermesi açısından Hürriyet gazete olarak başarılı bir rol üstlenmiştir. Kampanyanın yeni aşamaları olacağı konusunda ip uçları bulunmakta ikinci dalgada ne tür aktiviteler kullanılacağı ise şimdilik bellli değil. Bu tecrübe ile Hürriyet’in başarısını devam ettirmesi sürpriz olmayacaktır.

KAYNAKÇA

Burton G. Dimbleby R. 1998. More Than Words An Introduction to Communication, Routledge.

Gencal, D. Arslan Ö. Hürriyet Gazetesi Web Portalı. 'Hürriyet Şarkısı'nı yazmak için bir platform kuruyoruz’. Erişim Tarihi: 8 Aralık 2013. http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/25108389.asp (13 Kasım 2013)

Hürriyet Gazetesi Web Portalı. ‘Ekonomik bağımsızlık yoksa yayın özgürlüğü de yoktur’. Erişim Tarihi: 8 Aralık 2013. http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/25112581.asp (14 Kasım 2013)

Hürriyet Gazetesi Web Portalı. ‘Hürriyet Benim’ şarkısında sen de ol!’ Erişim Tarihi: 8 Aralık 2013. http://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/25112564.asp (13 Kasım 2013)

Moriarty S. Mitchell N. Wells W. 2011. Advertising And IMC Principles Practice Pearson

Özkır, Y. (2013). Hürriyet Gazetesinin Kimliği. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Sayı 3 (Nisan 2013)

Sevgiler,

Serhat Öz